SAĞLIK RAPORLARI

Bu yazımızda aile hekimleri tarafından verilmesi istenen sağlık raporlarını genel olarak değerlendireceğiz. İstenen raporlara şöyle bir baktığımız zaman;

1.     Kurum/ Kuruluşlar tarafından istenen durum bildirim raporları

2.     Evlilik raporları

3.     Adli raporlar

4.     Askerliğe elverişlidir raporu

5.     İş göremezlik/ İstirahat raporları

6.     Sürücü olur raporları

7.     Yivsiz av tüfeği raporu

8.     Akli meleke raporları

9.     Sporcu lisans raporları

10.  İşe giriş raporları

11.  İlaç raporları

12.  Kişi/Veli beyanının yeterli olmasına rağmen istenen gereksiz raporlar, spor yapabilir/..oynayabilir/. dalabilir / .uçabilir /.. kursa, kreşe, v.s kayıt olabilir raporları.

Görüldüğü gibi verilmesi istenen sağlık raporları iş yükü, aile hekimlerinin omzuna bırakılmıştır. Bu iş yükünün ölçülü, dengeli, mantıklı ve bilimsel bir şekilde dağıtılması gerekmektedir.

Bu iş yükünün en büyük kısmını; kişi beyanının yeterli olmasına rağmen, kanun ve yönetmeliklerde yer almayan sağlık raporlarının kurum/kuruluş/idareciler v.b tarafından vatandaştan talep edilmesidir. Bu gereksiz rapor talebi hem vatandaşa, hem de aile hekimlerine gereksiz iş yükü yaratmaktadır. (Örn. aerobik yapabilir, tenis kursuna gidebilir, dolabında süt bulundurabilir, halı saha maçına katılabilir, okul gezisine katılabilir v.b ) Bu gereksiz iş yükünü ortadan kaldırabilmek için, Sağlık Bakanlığı tarafından beyanın yeterli olmasına rağmen, gereksiz rapor talebi oluşturan kurum ve kuruluşların uyarılması ve bu gereksiz istemlerin ortadan kaldırılması gerekmektedir.

Bir diğer iş yükünü ise; askerliğe elverişli raporu ile yivsiz av tüfeği raporu oluşturmaktadır. Silah ruhsatı ( tabanca ) raporlarının "Psikiyatri, Ortopedi, Nöroloji, Göz, KBB, Dahiliye dallarını" kapsayacak şekilde sağlık kurulu raporu olarak verilmesinin yasal olarak düzenlenmesine rağmen; yine silah kullanılması için verilen askerliğe elverişlilik ve yivsiz av tüfeği raporunun ise tek hekim raporuyla verilmesinin istenmesi mantıklı değildir. Çünkü her üç rapor da temelde silah kullanmak için verilen onay raporlarıdır. Bu yüzden, içinde silah kullanma onayı içeren raporların verilme amacının aynı olmasına rağmen, bir kısmının sağlık kurulu raporuyla, diğer kısmının ise tek hekim raporu olarak verilmesinin yasal olarak düzenlenmesi ölçülü, dengeli, mantıklı ve bilimsel bir uygulama değildir. Cinayet olgularının yarısının ateşli silahlarla gerçekleştiği ve yılda yaklaşık 3.000 kişinin ateşli silah ile öldürüldüğü ve 12.000 kişinin de yaralandığı ülkemizde, askerliğe elverişlilik ve yivsiz av tüfeği raporunun da, silah ruhsatı ( tabanca ) raporu gibi, Psikiyatri, Ortopedi, Nöroloji, Göz, KBB, Dahiliye dallarını" kapsayacak şekilde sağlık kurulu raporu olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

Yine silah ruhsatı ( tabanca ) raporlarının verilebilmesi ile ilgili sağlık şartlarını incelediğimiz zaman, Psikiyatrik hastalıkları, Nöroloji hastalıkları, Göz hastalıkları, İç hastalıkları, KBB hastalıkları ve Ortopedi hastalıkları açısından istenen sağlık şartlarının, hemen hemen aynılarının sürücü olur raporlarında istendiği görülmektedir.

Silah Ruhsatı ( tabanca) raporları için istenen

sağlık şartları

Sürücü olur raporları için istenen sağlık şartları

 

Psikiyatri:

. Psikiyatri hastalığı olanlara

. Kişilik bozukluğu olanlara

. Alkol uyuşturucu bağımlılığı olanlara

.İmpuls kontrol bozukluğu olanlara silah ruhsatı verilmez.

 

Nöroloji:

. Serebrovasküler hastalık geçirip silah kullanmasını engelleyecek sekeli olanlara

. Miyotonik rahatsızlığı ve ileri derede miyopatisi olanlara

. Epilepsi hastalığı olanlara

. Ellerde tremoru olanlara

. Mentalretardasyonu olanlara

. Demansı olanlara

. Üst extremitelerdeperiferik sinir bozukluğu olup, silah kullanmasına engel teşkil edeceklere

. Denge kaybına neden olan serebeller sistem rahatsızlıkları olanlara silah ruhsatı verilmez.

 

Göz:

. Düzeltmeli veya düzeltmesiz olarak bir gözün görmesi 2/10'dan aşağı, her iki gözün görme toplamı 12/20'den az olanlara

. Silindirik değerlerin toplamı -5 ten ve +3 den daha yukarı değerdeki refraksiyon kusurları olanlara

. Gece körlüğü olanlara

. Pitozis-hemiptozis olanlara

. Diplopi ve paralitik şaşılık olanlara

. Görme alanı defekti olanlara

. Renk körlüğü olanlara silah ruhsatı verilmez.

Görmeyi zamanla azaltabilecek (katarakt, makula dejenerasyonu, retinopatiler)

hastalığı olanlara yılda bir kez göz muayenesi istenir.

 

KBB:

. Her iki kulak için ayrı ayrı fısıltıyı 2.5 metreden duymayı engelleyen işitme kaybı olanlara

 

Ortopedi:

. Üst extremetelerden 2 sini de kaybetmiş olanlara

. Kas iskelet sisteminde ileri derecede hareket kısıtlılığı olanlara

. Protezi olup kullanım uyumluluğu gösteremeyenlere silah ruhsatı verilmez.

 

 

Dahiliye:

. Vücutta aşırı düşkünlük yapmış herhangi bir dahili hastalığı olanlara silah bulundurma ve taşıma ruhsatı verilmez.

2) Tabip tarafından, sürücü veya sürücü adayının yapılan genel muayenesinde;

a) İşitme kaybı,

b) Günlük hayatı kısıtlayan denge problemi, baş dönmesi nedeni olabilecek bir hastalık,

c)Uykubozukluğu (Obstrüktif uyku apnesi sendromu, gündüz aşırı uyuklama hali),

ç) Malign tümör hikâyesi,

d) Eklem hareketlerinde kısıtlama,

e) Ekstremite noksanlığı,

f) Kas, tendon ve bağ lezyonları,

g)Hipoglisemiye yol açabilecek ilaç kullanılan diabetes mellitus hastalığı,

ğ) Kalp-damar hastalığı (anjinal yakınma, akut koroner sendrom tanısı, angioplasti, kalp yetmezliği, hipertansiyon, bilinç bozukluğuna yol açabilecek ritim bozukluğu, kalıcı pil implantasyonu),

h) Organ yetmezliği (organ nakli geçirilmiş olması, kronik böbrek yetmezliği ve diğer hayati önemi haiz organlarda dekompanse yetmezlik),

ı) Santral sinir sistemi hastalıkları,

i) Periferik sinir sistemi hastalıkları,

j) Epilepsi,

k)Kashastalıkları (myopati, progresif muskuler distrofi, kas-sinir kavşak hastalıkları),

l)Ruhhastalığı (ağır akıl hastalığı, zeka geriliği, demans, kişilik bozukluğu, ağır davranış bozukluğu),

m) Alkol bağımlılığı,

n) Psikotrop madde bağımlılığı,

o) Görme derecelerinin 5 inci maddenin ikinci fıkrasına uygun,

ö) Görme alanının uygun,

p) Renk körlüğü (Herhangi bir koşul aranmadan sürücü olabilirler.),

r) Gece körlüğü (tavuk karası), gün içinde yapılan yolculuklar ile sınırlı (gün doğumundan bir saat sonra, gün batımından bir saat önce),

s) Derinlik duyusunun normal,

ş) Pitozis-hemipitozis,

t) Diplopi ve şaşılığı,

u) Blefarospazm, katarakt, afaki, progresif göz hastalığı,        

ü) Monoküler görme (snellen eşeli ile görme derecelerinin 5 inci maddenin ikinci fıkrasına uygun)

olup olmadığı yönünde değerlendirme yapılır.

 

 

Her iki sağlık raporunda ki sağlık şartlarını karşılaştırdığımız zaman hemen hemen aynı olduklarını görüyoruz ama silah ruhsatı (tabanca) raporu için"Psikiyatri, Ortopedi, Nöroloji, Göz, KBB, Dahiliye dallarını" kapsayacak şekilde heyet raporu istendiği, silah ruhsatı (tabanca) raporu kadar önemli olan sürücü olur raporunda ise" tek hekim raporunun" yeterli sayılması, bu durumun ölçülü, dengeli, mantıklı ve bilimsel olduğu değerlendirilemez.

Bu yazımızda sağlık raporları konusunda ki çelişkileri ortaya koymaya çalıştık. Sağlık raporları konusu oldukça geniş olmakla beraber bir sonraki yazımızda kaldığımız yerden devam edeceğiz. Saygılarımla..

Dr. Hakan UZUN-TRABZON

PAYLAŞ: