Hukuki Yardım ve Beyaz Kod Uygulaması Genelgesi Yayınlandı
Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği tarafından 2016/3 sayılı Hukuki Yardım ve Beyaz Kod Uygulaması Genelgesi yayımlandı.
Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik kapsamında Beyaz Kod Uygulamasına başlanılmış, sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olaylarını takip etmek üzere 7 gün 24 saat hizmet verecek şekilde 113 Beyaz Kod Çağrı Merkezi kurulmuş,http://www.beyazkod.saglik.gov.tr internet adresi oluşturulmuştur.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Hukuk Müşavirliği
Sayı: 11045126-010.06.01-E.68.69 16.03.2016
Konu: Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesi
GENELGE
2016/4
663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 15 inci maddesi ile 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname kapsamında muhakemat hizmetlerinin yürütülmesinde uyulması gereken hususlar aşağıda belirtilmiştir.
A) ÇALIŞMA KURALLARI VE HİYERARŞİK YAPI
1) Bakanlık ve bağlı kuruluşları muhakemat hizmetlerinin müştereken yürütülmesi durumunda, kadrosunun bulunduğu yere bakılmaksızın bir ildeki bütün avukatlar, il avukatlık hizmetleri birimlerinde ve iş bakımından kurum farkı gözetilmeksizin müştereken çalışacaklardır.
2) İlde görev yapan avukatların pozisyonu
İllerde görev yapan avukatlar, Bakanlık Hukuk Müşavirliğinin taşra teşkilatındaki çalışanlarıdır. İş ve işlemlerin yürütülmesinde, yazışma ve iş ilişkilerinde buna uygun davranılac aktır.
3) Avukatlara talimat verme
659 sayılı KHK hükümleri saklı kalmak kaydıyla il sağlık müdürlüğünde görev yapan avukatlara, vali ve il sağlık müdürü dışında talimat verilmeyecek ve başka herhangi bir yönetim birimi ve yönetici ile bağlılık ilişkisi kurulmayacaktır.
4) Sorumlu avukat
Birden fazla avukatın görev yaptığı illerde avukatlardan birisi, il sağlık müdürünün teklifi ve Bakanlık I. Hukuk Müşavirinin onayı ile sorumlu avukat olarak belirlenecektir.
5) Sorumlu avukatın görev ve yetkileri
a) Sorumlu avukat, görev yaptığı ildeki muhakemat hizmetlerinin, mevzuata ve verilen talimatlara uygun olarak hukukî ve idarî bakımdan yürütülmesinden sorumludur.
Bu kapsamda sorumlu avukat:
aa) Takip olunmak üzere Bakanlık ve bağlı kuruluş hukuk müşâvirliklerince gönderilenler ile doğrudan il'e tebliğ edilip ildeki avukatlarca takip edilmesi gereken dâva ve icra dosyalarım tevzi eder.
ab) Hukukî iş ve işlemlerin tam ve zamanında yapılmasını gözetir. Dâva ve icra takiplerinin kayıtlarının tutulmasını ve bunlara ilişkin istatistik! verilerin hazırlanmasını sağlar.
ac) İldeki avukatları ve beyaz kod sorumlu avukatını hukuk portalı sistemine tanıtır ve
bilgilerinin güncel olmasını sağlar.
aç) Her gün hukuk portalı sistemine giriş yaparak talimatları, duyuruları ve sair paylaşımları kontrol eder.
ad) Hukuk e-posta sistemini sabah saat 10:00 ve öğleden soma saat 14:00'de düzenli olarak kontrol eder,
b) Sorumlu avukat da, diğer avukatlarla birlikde dâva ve icra işlerini takiple görevlidir.
6) Avukatların görev ve yetkileri ile usûlî iş ve işlemler
a) 663 ve 659 sayılı KHK'lar çerçevesinde Bakanlık hukuk müşavirleri ve avukatlar, yer ve konu sınırlaması olmaksızın Bakanlığımız aleyhine açılan veya Bakanlığımızca açılan her türlü dâva ve takipleri vekil sıfatı ile takip yetkisini hâizdir. Dolayısı ile her bir hukuk müşaviri ve avukat, Türkiye'nin her yerinde açılan ve Bakanlığın taraf olduğu her türlü dâva ve icra işlemlerini takibe yetkilidir.
b) Ancak, işlerin en az maliyetle ve en seri şekilde yapılması esas olduğu cihetle, adlî dâvalar ile icra takipleri, açıldığı mahkemenin veya icra dâiresinin bulunduğu ildeki avukatlık hizmetleri birimince; idarî dâvalar ise dâvaya konu işlemin tesis edildiği yerdeki il avukatlık hizmetleri birimince takip olunacaktır.
c) Başka bir ilde adlî dâva açılması gerektiğinde, il avukatlık hizmetleri birimi gerekli harcamaları da yaparak bulunduğu ildeki mahkeme vasıtasıyla yetkili mahkemede dâvayı açacak ve takibi için dâva dosyasını yetkili mahkemenin bulunduğu ildeki il avukatlık hizmetleri birimine fizikî veya elektronik ortamda intikal ettirecektir. İcra takiplerinde de aynı usûlle hareket edilecektir.
ç) Bu sebeple, Bakanlığımızın taraf olduğu dâva ve takiplerden Bakanlık merkezine tebliğ olunanlar, Hukuk Müşâvirliğince ilgili ilin avukatlık hizmetleri birimine İntikal ettirilecek ve ilgili dâva veya takibe ait usûlî işlemler bu ildeki avukatlarca takip olunacaktır.
d) Takibi için ilgili il avukatlık hizmetleri birimine tebliğ ve tevzii yapılan hukukî işlere
ait müteakip tebligatların, işi takip eden avukata yapılmasını teminen, layihalarda mutlaka işi
takip eden avukatın tebligat adresi yer alacaktır.
e) İşlemin tesis edildiği yer ile dâvanın açıldığı yerin farklı illerde bulunması ve dâvada duruşma veya keşif icra olunması hâlinde, duruşmaya veya keşfe bizzat dâvayı takip eden avukatça iştirak edilebileceği gibi, duruşmanın veya keşfin icra olunacağı yer avukatlık hizmetleri biriminde görevli avukatlar tarafından duruşmaya veya keşfe iştirak edilmesi de isteniiebilecek ve bu yardım talepleri de yerine getirilecektir. Ankara ilinde bu kapsamda yapılması gereken iş ve işlemler Ankara il avukatlık hizmetleri biriminden talep olunacaktır.
f) Bakanlığımız aleyhine açılmakla birlikte, doğrudan il sağlık müdürlüklerine tebliğ olunan hertürlü dâva, takip ve şâir hukukî evrak yukarıdaki görev ve yetki kuralına uygun olarak ilgili mercie intikal ettirilecektir.
7) Avukat bulunmayan iller
Bir ilde avukat bulunmaması hâlinde, o ildeki dâva veya takipler, Hukuk Müşâvirliğince merkezden takip edilebileceği gibi, o ile avukat ataması yapılıncaya kadar bir başka il avukatlık hizmetleri birimi de Hukuk Müşâvirliğince görevli kılmabilir.
8) Temsil yetkisi
a) Bir ilde avukat olmaması durumunda, âcil durumlara münhasır olmak üzere, adlî ve idarî dâvalar ile icra takiplerini yürütmek üzere taşra birim âmirlerine Bakanlık I. Hukuk Müşaviri tarafından temsil yetkisi verilebilir.
b) Bu durumda, temsil yetkisi verilen ilgili birim âmiri, gerekli iş ve işlemleri Bakanlık Hukuk Müşavirliği ile istişare ederek ve ihtiyaç duyduğunda hukukî yardım alarak bizzat yapacak ve neticeyi Bakanlık Hukuk Müşavirliğine bildirecektir.
9) Hak kaybına sebep olabilecek durumlarda işlem yapma
a) Bakanlığımız ve bağlı kuruluşları aleyhine açılan ve doğrudan il sağlık müdürlüklerine tebliğ olunan hukukî evrakın bir başka il'e gönderilmesi iktiza ediyorsa, âciliyet gösteren usûlî iş ve işlemler tebligatın yapıldığı yerdeki avukatlarca icra olunacak ve evrak bundan soma gönderilecektir.
b) Hiçbir görev ve yetki kuralı bir hakkın kaybolmasına, bir zararın doğmasına sebep olacak şekilde uygulanmayacaktır.
c) Dâva veya takiplerle alâkalı usûlî iş ve işlemlerin dosya hakkında yeterli bilgisi olmayan avukatlarca yapılması hak kayıplarına sebep olabileceğinden, zorunlu ve acil hâller dışında iş ve işlemler mutlaka ilgili dâva dosyasını takiple görevli avukat tarafından yapılacakdır.
10) Avukatlara çalışma mekânı ve ekipman temini
a) İlde görev yapan avukatlar için çalışabilecekleri uygun bir mekân ve gerekli donanım temin edilecektir. Bu kapsamda, muhakemat ve danışmanlık hizmetleri zihnî faaliyet olduğu ve sükûnet gerektirdiği cihetle, avukatlara mümkün ise müstakil değil ise en az kişinin çalışacağı şekilde odalar tahsis olunacaktır.
b) İldeki avukatların sayısına uygun olarak Bakanlık Hukuk Müşavirliği ve mahkemeler ile görüşmelerini sağlamak üzere yeterli sayıda telefon hattı tahsis edilecek; bu hatlardan en az birisi belgeçeçer (faks), birisi de sesli görüşmeler için mutlaka şehirlerarası görüşmelere açık olacaktır.
c) İş ve işlemlerin gecikmeksizin yapılabilmesi bakımından, adliyeye veya hizmet için gidilmesi gerekli olan diğer yerlere ulaşım sağlanacak; bu amaçla iş hacmine ve çalışma plânına uygun olarak hizmet aracı tahsis olunacakdır.
ç) Muhakemat hizmetlerinin müşterek yürütülmesinin sonlandırılmasını müteakip bağlı kuruluşların taşra teşkilatı hukuk birimlerinin idarî personel ihtiyacının muhakemat hizmetlerinde tecrübeli ve nitelikli personel eliyle karşılanmasının temini ve avukatlık hizmetleri birimlerinin hâli hazırdaki personel ihtiyacının karşılanması amacıyla, yeterli sayıda ve nitelikte idarî personel il sorumlu avukatının talebi üzerine avukatlık hizmetleri biriminde görevlendirilecektir. Bu görevlendirmede, var ise adalet meslek yüksek okulu mezunları tercih olunacaktır.
d) Bu maddede belirtilen ihtiyaçlar, il sağlık müdürlüğü ile bağlı kuruluşların taşra teşkilatlarınca müştereken karşılanacaktır.
11) Bilgi belge talebi ve sorumluluk
a) Bir dâva veya takiple alâkalı bilgi ve belgeler avukatlık hizmetleri biriminde dâvayı takip eden avukat tarafından, işlemin tesis edildiği kurum veya kuruluştan doğrudan temin edilecektir. Bu maksatla dâvaya bakan avukat ilgili mercilerle doğrudan yazışma yapabilecektir.
Bu kapsamda istenilen bilgi ve belgeler mutlaka bildirilen süre içinde ilgili avukatlık hizmetleri
birimine intikal ettirilecektir.
b) İlgili avukat, gerekli gördüğünde bir dâva veya takiple alakalı olarak yerinde inceleme yapabilecektir. İncelemenin yapılacağı kurum veya kumlusun idarecisi, avukata bu incelemenin yapılmasını sağlamakla yükümlüdür.
c) Hukukî bilgi ve belgelerin süresinde ve tam olarak verilmemesinden veya gönderilmemesinden doğacak sorumluluk, bilgi ve belgeyi süresinde vermeyen kurum ve kuruluşunun idarecisine ait olacaktır.
12) Elektronik imza
Merkezle iller ve illerin kendi aralarında yapacağı evrak gönderme işlemlerinde -özellikle süreli evrakda- hak kayıpları yaşanmaması için her avukatın elektronik imza kullanabilmesi gerekmektedir. Bu itibarla, her il sağlık müdürlüğü, o ilde görev yapan avukatlar için elektronik imza temininden sorumludur.
13) Resmî yazışma, numaralandırma ve arşiv kuralları
a) Her türlü yazışmalarda Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kurallarına uyulacaktır.
b) Her evraka, görev yapılan ili ve dosyaya bakan hukukçuyu belli edecek XXX-YY şeklinde bir kodlama ile kişi numarası verilecektir. Kişi numara sisteminde:
ba) XXX, ilişik listede gösterilen üç harfli il kodu olup avukatın görevli bulunduğu ile ait harf kodu kullanılacaktır. Anlama kolaylığı bakımından il kodları mutlaka büyük harfle yazılacak ve il plâka numarası kullanılmayacaktır.
bb) YY, iki rakkamdan oluşan avukat kodu olup; evvelce tamim edildiği şekilde bir ilde görev yapan avukatlara, soyadı sıralamasına göre 02'den başlamak üzere numara verilecektir. (01 numarası verilmeyecektir)
bc) Daha sonra o ile yeni bir avukat geldiğinde, geliş târihine göre numara verilmeye devam olunacak; verilecek numaraların kime ait olduğu bilgisi Bakanlık Hukuk Müşavirliğine bildirilecektir.
bç) Kişi numaraları sabit olup; ilgili avukat o ilde görev yapdığı süre boyunca değişmeyecektir. Bir başka ile atanma hâlinde atandığı ilde avukata yukarıdaki esaslara göre yeni bir numara verilecekdir.
bd) Herhangi bir sebeple bir avukat kadrosu boşaldığında, boşalan avukata ait kişi numarası -dosya takibinin kolaylığı bakımından- bir başka avukata verilmeyecek; numara sisteminin yetmediği durumlarda, evvelce bir başka avukata ait olmakla beraber 10 yıldan beri kullanılmayan bir kişi numarası bir başka avukata verilebilecekdir.
c) Arşiv iş ve işlemlerinde de Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nce belirlenen kurallara uygun hareket olunacak; Bakanlığımız menfaatleri bakımından ehemmiyeti haiz olan hukukî evrakın arşivlenmesinde her türlü tedbir alınacaktır.
14) Mevzuat ve içtihat yazılımı
a) Mevzuat ve içtihat bilgi bankası kullanılması isteğe bağlı olmakla birlikte, bu kaynakların kullanılması ilgilinin sorumluluğunu kaldırmayacak; mevzuat veya içtihat konusunda hatalı bilgilere güvenilerek bir hak kaybına sebep olunması durumunda, ilgili hukuk müşaviri ve avukatın hukukî sorumluluğu doğacaktır.
b) Zaman içerisinde mevzuat yazılımlarında, kimi mevzuat hükümlerinin noksan ve/veya yanlış aktarıldığı görüldüğü gibi, mevzuat metinlerinin güncellenmesinde gecikmeler ve aksamalar yaşandığı da müşahade olunmuşdur. Bu itibarla, mevzuat takibi Resmî Gazete üzerinden yapılacak ve ayrıca Başbakanlıkça hazırlanan ve http://www.mevzuat.gov.tr internet adresinden erişilebilen "e.mevzaut Mevzuat Bilgi sistemi" referans alınacaktır.
B) MÂLÎ HUSUSLAR
15) Vekâlet ücreti ile ilgili hususlar
a) Her türlü dâva ve takip sebebiyle lehe hükmolunan vekâlet ücretinin, Sağlık Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne gönderilmek üzere il veya İlçe Muhasebe Müdürlüğü veya Mal Müdürlüğü'ne yatırılması kararın tebliği tarihinden itibaren (15) gün içerisinde talep olunacaktır. Bu maksatla vekalet ücreti yatıran tarafa yazılacak yazıda şu hususlar muhakkak belirtilecektir:
aa) Vekalet ücretinin en geç (30) gün içerisinde ödenmesi,
ab) İlgili dâvaya ait bilgilerin belirtilmesi,
ac) Karar tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar olan faizin de ayrıca hesaplanarak vekalet ücretinden ayrı olarak 600.5.9.199 numaralı hesaba yatırılması.
b) Talep olunan vekalet ücretinin verilen süre içerisinde ödenmemesi hâlinde, icra marifetiyle tahsili sağlanacaktır.
c) Vekâlet ücretinin dağıtılması, Bakanlık Hukuk Müşavirliğinin belirlediği prosedüre göre gerçekleştirilecektir. Bu maksatla talep olunan bilgi ve belgeler tam ve noksansız olarak zamanında Bakanlık Hukuk Müşavirliğine intikal ettirilecektir.
ç) Sorumlu avukat, ildeki avukatların vekâlet ücreti hakedişlerinin ilgili mevzuatına uygunluğunu denetler ve sağlar.
C) HUKUKÎ İŞ VE İŞLEMLER
16) İlde hukukî görüş talebi
a) Görülmekte olan bir dâva veya icra takibi ile ilgili olarak veya rutin hukukî konularda il avukatlık hizmetleri biriminden hukukî görüş sorulması mümkündür. Âciliyeti olan ve hak düşürücü hâller müstesna olmak üzer bu talep (15) gün içerisinde yerine getirilecektir.
b) İl avukatlık hizmetleri biriminden görüş sorulması için, hangi hususta ve neden dolayı tereddüde düşülerek görüş sorulduğu açıklanacak ve görüş isteme yazısı il sağlık müdürünce imzalanacaktır. İlde bulunan kurum ve kuruluşlar ve idarecileri kendi görev alanlarına giren iş ve işlemlerin yapılması ve mukteza tayin edilmesi anlamına gelecek şekilde görüş talebinde bulunamayacaklardır.
c) Görüş bildirme yazısı, ilgili avukatça paraflanacak ve sorumlu avukatça imzalanacaktır.
17) Bakanlıktan hukukî görüş talebi
a) Bütün ülke çapında uygulanması gereken işlem ve konular hakkında hukukan bir tereddüt doğması hâlinde, Bakanlık Hukuk Müşavirliğinden veya ilgisine göre bağlı kuruluş hukuk müşavirliklerinden hukukî görüş talebinde bulunulabilecektir. Bunun için:
aa) Hakkında görüş sorulan maddî mes'elenin önce ilgili icracı dairece ve il sağlık müdürlüğü avukatlık hizmetleri birimince etraflıca değerlendirilmesi;
ab) Bu değerlendirmeye rağmen bir hukukî meselede tereddüde düşülmesi;
ac) İlgili icracı birimce ve avukatlık hizmetleri birimlerince, yapılan değerlendirmenin ne olduğunun anlatılması ve hangi hukukî konuda neden dolayı tereddüde düşüldüğünün açıkça ortaya konulması,
Gereklidir.
b) Bakanlıktan görüş talebi yazısı, ilgili il imza yetkileri yönergesine uygun olarak imzalanacaktır.
c) Görüş talep edilen husus, 663 sayılı KHK ile verilen görevler dikkate alınarak, Bakanlık ve bağlı kuruluşlar merkez teşkilatının hangi icracı birimi alâkadar ediyor ise, görüş talebi o birime tevcih olunacaktır.
18) Muhakemat hizmetlerinin yürütülmesinde dikkat olunacak hususlar
a) İl sorumlu avukatınca her hafta ildeki avukatlarla bir istişare toplantısı yapılarak ilde yürütülen muhakemat hizmetleri konusunda karşılıklı bilgi alış verişinde bulunulacaktır.
b) Muhakemat hizmetleriyle ilgili tereddüt edilen hususlarda mahallen istişare ile sonuç alınamaması hâlinde, Bakanlık Hukuk Müşavirliği ile de istişarede bulunulacaktır.
c) İldeki avukatlık hizmetlerinin yürütülmesinde, Bakanlık Hukuk Müşâvirliğince tesbit ve ilân olunan bölge/il koordinatör hukuk müşaviriyle istişare içerisinde bulunulacaktır.
ç) Hukuk hizmetlerinin yürütülmesinde yaşanan aksaklıklar ve bunlara ilişkin çözüm önerileri yazılı olarak Bakanlık Hukuk Müşavirliğine bildirilecektir.
19) 659 sayılı KHK çerçevesinde devredilen üst yönetici yetkisinin kullanılması
659 sayılı KHK ile, uyuşmazlıkların sulh yoluyla halli, uzlaşma, dâva açılması, temsil yetkisi verilmesi, dâvadan ve kanun yollarından vazgeçme gibi hususlarda yetkili merciîler belirlenmiş ve bu mercilere sınırlarını belirlemek suretiyle yetkilerini alt kademelere devredebilmesine imkan tanınmıştır.
Bu çerçevede, Bakanlığımız hukuk hizmetlerinin etkili, süratli ve usûl ekonomisine uygun şekilde yürütülmesini temînen 659 sayılı KHK'nın;
a) 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında,
b) 8 inci maddesinin birinci ve dördüncü fıkralarında,
c) 11 inci maddesinin ikinci fıkrasında,
belirtilen hususlarda konusu veya miktarlarına göre üst yöneticiye tanınan yetkiler, 14/11/2013 tarihli ve 4486 sayılı Makam Onayı ile Harcama Yetkilisi, I. Hukuk Müşaviri veya Müsteşar Yardımcısına devredilmiş, mezkûr Onay ve form örnekleri de 18/11/2013 tarihli ve 23786 sayılı yazımız ile 81 İl Valiliğine gönderilmiştir. Yetki devri yapılan hususlarla ilgili olarak, mezkûr Onay'da belirtilen düzenlemelere göre hareket edilecektir.
20) Karar düzeltme yolundan vazgeçme
a) 659 sayılı KHK'nın vazgeçmeye ilişkin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası mucibince açılmasında ve takibinde Hazine veya idareye ait herhangi bir hak ve menfaat bulunmayan, yanlışlıkla açılan veya konusu kalmayan dâva ve icra takipleri ile her türlü dâvada karar düzeltme yoluna başvurulmasından vazgeçmeye, dâvayı takip eden hukuk müşaviri veya avukatın gerekçeli teklifi üzerine I. Hukuk Müşaviri yetkilidir.
b) Bu yetki, birden fazla avukatın bulunduğu illerde, tutara ilişkin olmayanlar ile 250.000. Türk lirasına (250.000. Türk lirası dâhil) kadar ilgili il sorumlu avukatınca kullanılacaktır.
c) Tek avukat bulunan iller bakımından bu yetki bizzat I. Hukuk Müşâvirince kullanılmaya devam olunacaktır. Bu maksatla, karar tashihinden vazgeçmek üzere gerekçeli olarak hazırlanan onay teklifi, geciktirilmeksizin Bakanlık Hukuk Müşavirliğine intikal ettirilecektir.
21) Genelgenin uygulanması
Bu Genelgede belirtilen hususlarda ve hizmetlerin yürütülmesinde tereddüt hasıl olduğu takdirde Bakanlık Hukuk Müşavirliğinin talimatına göre hareket edilecektir. Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
Prof. Dr. Eyüp GÜMÜŞ
Müsteşar